آبرساني كرمانشاه از سد گاوشان
سيماي طرح
هدف طرح برداشت 63 میلیون متر مکعب در سال از حوضچه مقسم در خروجی تونل سد گاوشان،تصفیه و انتقال حد اکثر 66/2 متر مکعب در ثانیه آب تصفیه شده برای تامین بخشی از نیاز آبی کرمانشاه در سال مقصد،(1415) می باشد.
منابع آب در دوره آتی طرح
بر اساس مطالعات انجام شده اولیه طرح توسط این مشاور در سال 1370، یکی از اهداف و سیمای طرح سد گاوشان از ابتدا علاوه بر تأمین آب اراضی کشاورزی حدود31هزار هکتار،استحصال 63میلیون متر مکعب آب شرب شهر کرمانشاه جهت رفع نیازهای آبی دوره دراز مدت طرح بوده است.در گزارش مذکور گزینه های انتقال آب از محل تونل خروجی سد گاوشان واقع در کامیاران با دبی های لحظه ای 2و3 متر مکعب در ثانیه موردبررسی اولیه قرار گرفته که با توجه به مشخص نشدن تکلیف میزان تأمین آب از دشت میان دربند و تغییر مبانی ،دوره طرح،جمعیت و مصرف سرانه،این مقدار در حال حاضر بر اساس موارد مذکور در بند قبلی به شرح زیر قابل محاسبه می باشد:
کل آب مورد نیاز شهر کرمانشاه در افق سال 1415 بیش از 133میلیون متر مکعب بوده که با احتساب 70 میلیون متر مکعب آب سالانه موجود قابل استفاده در دوره دراز مدت طرح،کمبود آن دقیقأ معادل آب برنامه ریزی شده قابل استحصال از سد گاوشان یعنی به طور متوسط 63میلیون متر مکعب در سال خواهد بود.
سد گاوشان به عنوان منبع تأمین کمبود آب شهر کرمانشاه
سد گاوشان در حدود 45 کیلومتری جنوب سنندج و 75 کیلومتری شمال کرمانشاه بر روی رودخانه گاوه رود احداث گردیده است.سد گاوشان از نوع خاکی سنگریزه ای با هسته نفوذ ناپذیر رسی بوده و حجم مخزن آن 552 میلیون متر مکعب و میزان آب قابل تنظیم سالانه سد 178میلیون متر مکعب می باشد.درحال حاضر برنامه ریزی بهره برداری از مخزن سد گاوشان با هدف تأمین آبیاری اراضی کشاورزی واقع در دشت های بیله ور و میان دربند در حدود 31000هکتار حد فاصل کامیاران تا کرمانشاه و همچنین تأمین بخشی از نیاز آب شرب شهر کرمانشاه در حدود 63میلیون متر مکعب در سال می باشد.
نحوه آبگیری از سد گاوشان
محل آبگیری حوضچه مقسم در انتهای کانال خروجی تونل انتقال آب سد گاوشان بوده که جهت برداشت آب شرب یک لوله فولادی با قطر 1400میلیمتر در حوضچه مزبور در نظر گرفته شده است
تصفیه خانه آب
محل تصفیه خانه در جنوب حوضچه مقسم کانال خروجی تونل انتقال آب و در حد فاصل فلوم سرریز حوضچه و رودخانه زرین چوب تعیین گردیده است،که با توجه به رقوم مخازن تپه توکلی و سرخه لیژه در شهر کرمانشاه ، انتقال آب از تصفیه خانه تا مخازن مذکور بصورت ثقلی خواهد بود و در حالت دو مدول حد اکثر روزانه آب خام ورودی به تصفیه خانه 2800 لیتر بر ثانیه و حد اکثر روزانه آب تصفیه شده 2660 لیتر بر ثانیه می باشد . در طرح تصفیه خانه با انجام بررسی های فنی و اقتصادی لازم زلال سازی از نوع سوپر پولساتور و روش سالم سازی آب کلر زنی پیشنهاد گردیده است.
خط انتقال و جاده دسترسی
جنس لوله ها در کل مسیر فولادی از نوع ST37-II و با پوشش داخلی سیمان و پوشش خارجی انامل قیری پیشنهاد گردیده است.طول خط لوله حدود 70 کیلومتر و قطر آن به صورت ترکیبی از لوله های 800 ، 1400 و 1600 میلیمتر می باشد . به منظور تأمین امکان دسترسی به مسیر خط انتقال طرح آبرسانی از سد گاوشان به شهر کرمانشاه ، از جاده آسفالته کامیاران -کرمانشاه و همچنین جاده دسترسی کانالهای انتقال آب به عنوان جاده دسترسی استفاده می گردد و فقط در بخشهایی از مسیر نیاز به احداث حدود 15 کیلومتر راه دسترسی وجود دارد . آب خروجی از مخزن تصفیه خانه (واقع در خروجی تونل انتقال آب)تا مخزن موجود شهر کرمانشاه (تپه توکلی و سرخه لیژه )کاملأ به صورت ثقلی منتقل میگردد.
سیستم کنترل و ابزار دقیق و انتقال پیام طرح
این سیستم با اهداف جمع آوری اطلاعات هیدرولیکی شامل جریان ، فشار ، سطح و وضعیت محرکهای برقی نقاط مختلف و کنترل توابع حفاظتی ،اینترلاک ،مدیریت بهره برداری ، مدیریت تعمیرات و نگهداری و مدیریت انرژی و انتقال اطلاعات با استفاده از تجهیزات بی سیم و بستر مخابراتی UHF/VHF پیش بینی گردیده که برای حصول این اهداف کنترل تمام اتوماتیک در محل مخازن تپه توکلی و سرخه لیژه و جمع آوری اطلاعات به صورت بی سیم UHF در محل اتاق کنترل مرکزی واقع در تصفیه خانه با امکان راهبری از راه دور (منهای خط لوله)در نظر گرفته شده است.
مشخصـات فني طـرح
ـ محـل آبگيـري: سد گاوشان
ـ دبـي خط انتقـال: 3700 ليتـر در ثانيـه
ـ قطـر خط انتقـال: 1600 ـ 1400 ميليمتـر
ـ جنـس خط انتقـال: فـولادي (ST37-II)
- ضخامت جدار لوله ها: 74/8 -13/11و27/14 ميليمتر طـول خط انتقـال: 70كيلومتـر
- طول جاده دسترسی : 15 کیلومتر
ـ سيستم انتقال: ثقلي
ـ حجم كل مخازن : 80000 مترمكعب
ـ ظرفيت كل تصفيه خانه : 8/2مترمكعب در ثانيه
ـ تعداد مدول ها : 1 مدول
ـ روش تصفيه : تصفيه متعارف ، زلال سازي
ـ روش گندزدايي : كلر زني
-حذف بو و طعم : هوادهي
ـ واحد هاي اصلي تصفيه خانه : اختلاط سريع ، انعقاد
و ته نشيني، فيلتر شني ، تغليظ و آبگيري لجن ، كلر